Nowe Kawkowo (niem. Neu Kockendorf)
Wieś została założona prawdopodobnie w latach pięćdziesiątych XIV wieku – wzniesiono tu wówczas drewniany kościół. Została jednak spalona w wyniku najazdów litewskich. Kapituła warmińska wydała nowy przywilej w 1380 roku. Zasadźca Jan Brünen zobowiązał się wówczas do założenia wsi czynszowej na 52 łanach. Najprawdopodobniej w tym samym czasie powstała we wsi karczma, którą w 1450 roku kapituła wydzierżawiła miejscowemu sołtysowi. Wieś ucierpiała podczas wojny trzynastoletniej (zostało opuszczonych 21 łanów), a także ostatniej wojny z Zakonem krzyżackim, jednak już w 1520 roku jedynie pięć łanów leżało tu odłogiem. Pod koniec XVI wieku wieś była całkowicie zagospodarowana (52 łany), pięć łanów było sołeckich, a dalszych pięć należało do kościoła. W dalszym ciągu znajdowała się tu karczma, ponadto założono również szkołę parafialną. W latach trzydziestych XVIII wieku posiadaczem karczmy w Nowym Kawkowie był burmistrz Olsztyna Antoni Dromler. We wsi było dwóch sołtysów oraz 17 chłopów czynszowych, a także czterech ogrodników. W tym samym czasie szkołę parafialną oddano pod nadzór państwowy. W 1825 roku uczęszczało do niej 101 dzieci (również z Pupek).
Na początku XIX wieku w ramach reform
uwłaszczeniowych tutejsi chłopi za odszkodowaniem otrzymali uprawianą przez
nich ziemię. W 1820 roku było tu 41 budynków mieszkalnych. W 1861 roku wieś
obejmowała obszar około 670 ha, z czego 1/5 stanowiły lasy. Od 1900 roku we wsi
działało koło Stowarzyszenia Kombatantów Wojennych (Kriegervereine), a od 1910
roku Warmiński Związek Diecezjalny Katolickich Stowarzyszeń
Robotniczych (działała komórka związku). W okresie międzywojennym Nowe Kawkowo miało restaurację, kuźnię,
szkołę z dwoma nauczycielami oraz ośrodek zdrowia. encyklopedia.warmia.mazury.pl
Kościół parafialny, prawdopodobnie pierwszy został zbudowany przed 1380 rokiem, kiedy odbyła się konsekracja przez bpa Henryka Sorboma ku czci św. Jana Ewangelisty. Później wielokrotnie przebudowywany. Późnogotyckim reliktem są dziś dolne fragmenty muru z polnych kamieni z datami 1380 i 1625. Wieża drewniana, prawdopodobnie dobudowana w 1664 roku. Gruntowy remont wieży i kościoła w XVIII, XIX i na początku XX wieku. Na sygnaturce wieńczącej szczyt wschodni chorągiewka z datą 1857, na wieży chorągiewka z datą 1870. Korpus kościoła wzniesiony z kamieni polnych łączonych z cegłą, z dachem dwuspadowym krytym dachówką. Strop drewniany, beczkowy, z malowanymi kasetonami. Gotycka kaplica chrzcielna - jej ściany zdobione późnogotycką terakotą, a okno o gotyckim kształcie. Wewnątrz kaplicy kamienna, gotycka chrzcielnica. Kruchta i zakrystia dobudowane na początku XX wieku. Wystrój wnętrza w stylu klasycyzującego baroku. Barokowy ołtarz główny został wykonany w 1866 roku przez Karola Jeroszewicza z Ornety. Umieszczono w nim obraz Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Jana w Oleju oraz figury świętych Piotra i Pawła. Ołtarz boczny lewy z XVIII wieku z klasycystycznymi obrazami św. Jana Ewangelisty i św. Walentego. Ołtarz boczny z późnobarokowym krucyfiksem. Ambona barokowa z ok. 1700 roku, chrzcielnica z XVII wieku, dziesięć obrazów apostołów z początku XIX. Reszta wyposażenia barokowa, zarówno w kościele jak i zakrystii.
domwarminski.pl Święty Jan Ewangelista
apostol.pl |